İKİNCİ BASKI İÇİN ÖNSÖZ
Bu eserin ilk kez yayınlanmasından sonra geçen beş yıl esnasında yazarlar sürekli olarak eserlerini gözden geçirmişler ve gelişmesine gayret etmişlerdir. Bu mutluluk verici çalışmada birçok okuyucunun da önerilerini yollaması yazarlar için bir yardım olmuştur. Yine bu süre zarfında tarih ile ilgili literatür yayınlanmaya devam etmiştir. Bu da kaynaklarda ve kitabın metninde birçok değişikliğin yapılmasını gerektirmiştir. Haritalar gözden geçirilmiş ve yenileri çizilmiştir. En fazla değişiklik ilk ve son bölümlerde yapılmıştır. Bir tarihçi ne kadar çok çalışırsa çalışsın hâlihazırda yaşanan zamanı asla yakalayamaz. Ancak yaptığımız gözlemler sonucu şunu gördük ki son beş yıl zarfında tarih açısından önemli binlerce olay cereyan ettiği halde yine gördüğümüz kadarıyla bunların biçim düzeni veya şablonu çok az değişmiştir. Son olarak şunu bildirmek isteriz: Bize gelen birçok talep üzerine bu dersi verecek hocalar için bir el kitabı hazırlamış bulunuyoruz. Bu kitapta hem metin türünde hem de çoktan seçmeli test türünde imtihan soruları ve karton kapaklı kaynaklar listesi yer almaktadır.
J. B. H.
R. E. S.
ÖNSÖZ
Bu kitap öncelikle kolej ve üniversitede verilen genel kültür amaçlı veya beşeri bilimlere dahil olan Batı Uygarlığı Tarihi dersi için bir ders kitabı olarak hazırlanmıştır. Ancak meraklı ve ciddi bir okuyucunun da eseri faydalı ve ilginç bulacağını ümit etmekteyiz.
Bu kitapta, verilen bilgilerin doğru ve sağlıklı olmasının yanında, bunların açık ve özlü olması gibi niteliklerin de üzerinde hassasiyetle durulmuştur.
Kolej ve üniveristede geçen uzun öğretim yılları zarfında şu gerçeği çok iyi anlamış bulunmaktayız: Açık ve net bir şekilde ifade edilmiş bilginin yerini hiçbir şey tutamaz. Bu tür genel kültür amaçlı bir dersi alan öğrencilerin çoğu tarih öğrencisi değildir. Bu nedenle Batı uygarlığının iyi bir şekilde anlatımı mutlaka öğrencilere yardımcı olmak boyutunu da içerir. Bu boyut bu uzun ve karmaşık maceranın açık, net ve kullanılabilir bir tarzda öğrenciler tarafından öğrenilmesini sağlamaktır. Bunun için karmaşık bilimsel ifadeler kullanmaktan ve bilimsel alanda uzmanlığımızı sergilemekten özellikle kaçınmış bulunmaktayız. Bunun yerine olabildiğince açık ve doğrudan bir anlatım ve çözümleme verebiliyoruz.
Bu eserdeki hedeflerimizin tümünü gerçekleştirmek kısa ve özlü yazmaktan daha kolay olmuştur. Herhangi bir tarihi iki misli uzunlukta yazmak söz konusu olduğunda yazının zorluğu yarı yarıya azalır. Yine Batı Uygarlığı Tarihi adlı genel kültür derslerindeki tecrübemiz şunu göstermiştir: Bu konuda yazılmış birçok ders kitabı çok hacimlidir. Bunlar bir akademik yılda ele alınabilecek konulardan daha fazlasını içermektedir. Hocaya kişisel katkısını yapmak ve ilâve okumaları yönlendirmek için ya pek az bir zaman bırakmakta ya da hiç bırakmamaktadır.
Bu kitabı planlarken bir akademik yılda uygulanabilecek gerçek durumu dikkate almaya çalıştık. Amerikan kolej ve üniversitelerinin çoğunda bir yıl zarfında bir ders için haftada tipik olarak 3 saat olmak üzere yaklaşık 90 ders saati vardır. Biz de kitabımızı 60 bölüm olarak hazırlamış bulunuyoruz. Öyle ki her bölüm bir ders saatinde işlenecek şekilde tasarlanmıştır. Böylece haftada iki saatlik ders kitapta verilen bilgilere ayrılabilir. Üçüncü saatte ise ilâve okumalar, tartışma ve/veya sınavlar yapılabilir. Kitaptaki bölümleri on veya en çok on iki sayfa ile sınırlandırmış bulunuyoruz. Çünkü bu denli yoğun ve özlü yazılmış bir ders kitabındaki bilgileri ortalama bir öğrenci bir derste ancak bu uzunlukta olursa anlar ve öğrenir. Kaynaklar listesini de sadece 1. ve 2. sınıf öğrencileri ve genel okuyucu için faydalı olacak eserleri zikrederek kısa tutmuş bulunuyoruz. İlâve okumalar hakkında verilen kısa bilgilerin okuyucu için yardımcı ve teşvik edici olacağını ümit ediyoruz.
Bu kitapta vermek istediğimiz üçüncü bir nitelik ise kendine has bir özelliğe sahip olmasıdır. Temel olgular öğrencinin zihin dünyasında mevcut olmadıkça tarihte genelleme ve felsefe yapmanın faydasız olacağı kanaatindeyiz. Eserin hem bir niteliğe sahip olması hem de kısa ve özlü olması için olguların dikkatli bir şekilde seçilmesi gerekir. Bunlar kuşkusuz yazarların temel yorumlarını da içermektedir.
Bizim dışımızdaki uygarlıklar hakkında da Elbatte bilgi sahibiyiz. Eserde bunların asli özelliklerini göstermekle birlikte Batı ile etkileşimini de açıklamaya çalıştık. Ancak kitabın hacmi tüm büyük uygarlıkların eşit bir şekilde ele alınmasına izin vermemektedir.
Son olarak aldığımız yardımlara teşekkür etmek arzusundayız. Birincil kaynaklardan yola çıkarak bir Batı Uygarlığı Tarihi yazmak sadece iki kişi için intihar demek olurdu. Birçok uzman araştırmacı, sentez yapan bilim adamı, hoca, meslekdaş ve dosttan yardım gördük. Hepsine şükran borcumuz vardır. Özellikle Michigan State University’den Professor John F. A. Taylor’a sanat tarihindeki geniş bilgisini bizimle paylaştığı için şükran borçluyuz. Mr. Harrison şahsi minnettarlığını, mesleki yardımları, fikir vermeleri ve hepsinin üzerinde dostlukları için University of Wisconsin’den Professor C. P. Higby’ye ve Columbia University’den Professor Carlton J. H. Hayes’e ifade etmek arzusundadır. Mr Sullivan da University of Washington’un rektörü Charles E. Odegaard’a, University of Illinois’ten Professor Joseph Ward Swain’e ve Brandeis University’den Professor Edgar N. Johnson’a borçlu olduğunu bildirmek istemektedir.
J. B. H.
R. E. S.